Yol yarışı, tüm sporların en zorlularından biridir. Dünyaca ünlü Fransa Turu gibi büyük alanlara yayılan yarışlarda seçkin bisikletçiler, sadece birkaç hafta içinde binlerce km kat ederken, fiziksel dayanıklılık sınırlarını sonuna kadar zorlayarak rekabet ederler. Bisikletçi, selenin üstünde saatlerce oturabilmeli, saatte 80 km ve üzeri hıza ulaşabilmeli ve en dik dağ yamaçlarını tırmanabilmelidir. Ama bu sporun en tuhaf yanı, birçok bisikletçinin, takım kaptanının yarışı kazanmasına yardım etmek için bireysel zaferinden feragat etmeye razı olmak zorunda kalmasıdır. Yol yarışları tüm dünyada rağbet görse de, en itibarlı profesyonel yarışlar Avrupa kıtasında gerçekleşir.
Birçok farklı yol yarış biçimi vardır: Günlere yayılanlar, tek günlük Klasikler, zamana karşı olanlar ve kriteryumlar. Uluslararası Bisiklet Birliği (UCI) bu sporun uluslararası yönetim kurumudur. Seçkin bisikletçiler, mart ve eylül ayları arasında gerçekleşen bir dizi sıralama yarışı olan UCI Pro Tour’unda rekabet ederler.
Bisikletçi Profili
Yol yarışı, bedene çok büyük bir gerginlik yükleyen yoğun ve özveri isteyen bir spordur. Bisikletçiler kas gücü, yüksek seviyede kardiyovasküler yeterlilik ve zihinsel hazırlık gerektiren uzun mesafelerde gayretlerini muhafaza edebilmelilerdir. Eğitim ve beslenme biçimi büyük önem taşır. Bisikletçiler, karbonhidrat ağırlıklı dengeli bir diyete bağlı kalarak haftada yüzlerce kilometre kat edebilir.
Açık Yol
Yol yarışı, normal yollarda düzenlenir. Zamana karşı yarışlar haricinde bisikletçiler, yanşa birarada başlar. Yarış, önceden belirlenmiş ve yarış türüne göre uzunluğu değişen bir güzergahta gerçekleşir. Amaç bitiş çizgisini ilk geçen olmaktır. Sekiz-on kişilik takımlarda yarışan bisikletçiler, kaptanlarının yarışı kazanmasına yardım etmek için işbirliği yapar.
Bisiklet Teknolojisi
Pro Tour’da başarının belirleyicisi form ve dayanıklılıktır; yine de yarışçılar, bisiklet teknolojisinin gelişimine çok şey borçludur. Karbonfiber ve titanyum gibi yüksek dereceli metaller, bisiklet gövdesinde kullanılan müşterek maddelerdir; ağırlığı azaltırken, sertliği ve gücü korurlar. Zamana karşı yarışta, bisikletçiler sıradan yol bisikletlerinden çok daha fazla aerodinamik yarar sağlayan işlevine uygun bisikletler kullanır.
Yol Bisikleti : Profesyonel yol yarışçıları saatlerce bisiklet sürebilmek için yeterli hafiflik, dayanıklılık ve rahatlıkta imal edilmiş bisikletten kullanılır. Çabuk sökülebliir parçalar sayesinde delinmesi halinde lastikler hemen değiştirilebilir.
Zamana Karşı Yarış Bisikleti : Bireysel ve takım halinde zamana karşı yarışlarda kullanılan bu bisikletler hız için tasarlanmıştır. En yüksek vitesler bisikletçinin daha hızlı gitmesini sağlamak için kullanılırken, aerodinamik sürüş duruşu adına rahatlıktan feragat edilir.
Yarış Biçimleri Ve Seriler
Üç haftalık yarışlardan, bir saat süren kriteryumlara kadar birkaç farklı yarış biçimleri vardır. Büyük Tur, bahar klasikleri ve biraz daha küçük birkaç yarış daha, en itibarlı yarışlar olarak UCI ProTour’u içerisinde gruplanır. Bisikletçiler ve takımları puanları serilerde biriktirir ve dönem sonuna gelindiğinde en çok puanı olan kazanır. Diğer büyük yarışlarsa yıllık düzenlenen UCI Dünya Şampiyonası ve dört yılda bir düzenlenen Olimpiyatlardır.
Etap Yarışları : Etap yarışları, bisikletçilikte dayanıklılığın zirvesi demektir. Her etap, ya bir noktadan diğerine bir gün süren yarışlar ya da bireysel veya zamana karşı takım yarışlardır. Tüm etapları en kısa zamanda bitiren bisikletçi birinci gelir. En itibarlı üç haftalık aşama yarışlarına (Giro d’italia, Tour de France ve Vuelta a Espana) büyük tur (Grand Tours) denir.
Klasikler : Klasikler, gün aşırı bir gün süren özel yarışlar olarak baharda, büyük turlardan önce düzenlenir. Genelde, 270 km’ye kadar çıkabilen uzun yarışlardır ve sıklıkla Paris-Roubaix’deki arnavut kaldırımları gibi zorlu tırmanış ve yüzeylere ağırlık verilir.
Zamana Karşı Yarışlar : “Gerçek Yarış” da denen bu yarışlarda bir grup içinde saklanmak söz konusu değildir. Bireysel zamana karşı yarışlarda, yarışmacı bireysel olarak saate karşı pedal çevirir. Çoğu etap yarışı, bütün takımın birlik halinde mücadele verdiği zamana karşı takım yarışlarını da kapsar.
Kriteryumlar : Bir kriteryum (krit de denir) şehir merkezindeki trafiğe kapalı bir yolda veya bu amaçla inşa edilmiş bisiklet sahalarında yapılan hızlı yarışlardır. Sahalar genelde beş km’den kısadır ve yarış, belirli bir zaman içerisinde (genelde 1 saat) veya belli tur sayılarında gerçekleşir. Genel zaferlerin yanısıra bisikletçiler ortalama sprintler için prim denilen para ödülleri de alır.
Fransa Turu
Fransa Turu dünyadaki en zorlu ve en itibarlı özgün yarıştır. İlk kez 1903’te düzenlenen bu yarış, hızla aşılan düz yollar veya baş döndürücü dağ geçitleri aşamalarıyla 21 gün boyunca Fransa sınırlarını dolanır ve sonuçta 3500 km’lik bir mesafeyi kat eder. En büyük ödül maillot jaune, yani tüm aşamaları en kısa toplam zamanda bitiren yarışçıya verilen sarı formadır.
Moda Gösterisi
Her kategorinin birincisi renkli bir forma giyer ve peloton, Paris’teki turu tamamlayana kadar formayı üstünde taşır. En güçlü yarışçılar ana zafer için yarışır, tırmanıcılar “dağların kralı”na odaklanır, sprinterlar puanlar için rekabet eder ve 25 yaş altı bisikletçiler de en genç yarışçı ödülü için kapışır.
Sarı Mayo : Maillot jaune genel sıralamada en iyi zamana ulaşan bisikletçiye verilir.
Yeşil Mayo : Sprint etaplarında en çok puan alan yarışçıya verilir.
Benekli Mayo : Dağlar Kralına (En iyi tırmanıcıya) verilir.
Beyaz Mayo : Genel sıralamada en yüksek puan alan 25 yaş altındaki genç bisikletçiye verilir.
Takımla Tanışın
Çoğu takım bir lider, yani yarışı kazanma ihtimali en yüksek olan baskın yarışçı etrafında örgütlenir. Takımdaki diğer bisikletçilerin önceliği lideri desteklemektir. Her bir takımda güçlü tırmanıcılar, sprinterlar, zamana karşı yarış uzmanları ve domestikler, yani kaçışları kapatan, takıma yarış sırasında su ve yiyecek veren yardımcılar vardır. En üst düzeydeki takımların ayrıca spor yönetmeni, teknisyenler, doktorlar ve “soigneur” denilen genel yardımcılar gibi bir dizi destek personeli olur.
Kontrol Taktikleri
Yol yarışı fiziksel direncin yanısıra taktik de gerektirir. Ortalama bir yarışta, bir veya bir grup bisikletçi kaçış başlatılır; bu aşamada pelaton’dan kapmaya ve mümkün olduğunca çok zaman kazanmaya çabalarlar. Peloton’da işbirliği yapmak, görülebileceği üzere yarışın sonucunun belirlenmesinin önemli bir parçasıdır. Bazı takımlardaki bisikletçiler bir takip örgütlerken, diğer takımlar bilhassa hızı azaltıp, takım arkadaşlarından kaçış yapmak isteyenlere zemin hazırlar.
Rüzgardan Korunma
Sıralanma yarış esnasında enerji korumanın en önemli yoludur. Bir grubun önündeki bisikletçi, hava akımını yenmek için çok enerji harcar. Öndeki bisikletin arka tekerine ağırlık vererek sıralanmaya katılan bisikletçi aynı hızda giderken harcayacağından yüzde 40 az enerji harcar. Bisikletçiliğin nezaket kuralları gereği her bir bisikletçinin yükü paylaşmak için sırayla liderliği devralması ve aşağıda görülebilecek gidiş hattını oluşturması gerekir.
Tepe Tırmanma
Çok gün alan yarışlarda iyi tırmanma becerisi çok önemlidir; zira yamaçlar, kazanılacak veya kaybedilecek zamanın en belirleyici noktalarıdır. Bir bisikletçinin ne kadar iyi tırmandığı genelde güç-ağırlık oranına bağlıdır. Daha az yük taşıdığı gerçeği göz önüne alındığında hafif bir bisikletçinin, daha ağır bir bisikletçi kadar güç üretmesi gerekmez. Bu nedenle en başarılı tırmanıcıların çoğu ince ve zayıfken, uzman sprinterlar daha kaslı olur ve dağ aşamalarında zorlanırlar. Uzun tırmanışlarda bisikletçiler, genelde tepe boyunca seleeen kalkmazlar ve yüksek bir kadans (pedal oranı) tuttururlar. Seleden kalkma genelde kısa tepelerde, dik eğimlerde veya daha zayıf bir bisikletçiyi düşürme hamlesinde kullanılır.
Related Posts
Buz (Paten) Hokeyi nedir, nasıl oynanır, kuralları nelerdir, malzemeleri nelerdir?Paten hokeyi hızlı ve heyecanlı bir oyundur. İki türü vardır: Salon ve in-line. iki takımın top ya da puck’la diğerinin
Motosiklet Yarışları nasıl yapılır, kuralları nelerdir, malzemeleri nelerdir? Motosiklet Yarışları Hakkında Her ŞeyEn popüler yol yarışı organizasyonlarına, asfalt pistler ya da kapatılmış kamu yollarında motosiklet kullanan yarışmacı
Rafting Sporu nedir, nasıl yapılır, kuralları nelerdir, malzemeleri nelerdir?Rafting, küçük bir ekibin, çalkantılı bir nehrin bir bölümünde kısa veya uzun kürekler kullanarak şişirilmiş bir botu (
Rodeo nedir, nasıl yapılır, kuralları nelerdir, malzemeleri nelerdir?Modern rodeo, Meksika köklerine sahip bir Amerikan buluşudur. Profosyonel rodeoda yedi standart etkinlik vardır. Roughs
Su Balesi nedir, nasıl yapılır, kuralları nelerdir, malzemeleri nelerdir?Su Balesi Nedir? Bu havuz sporu dans, jimnastik ve yüzmenin özel bir karışımıdır. Sporcular müzik eşliğinde güzel 
At Yarışları Sporu nedir, nasıl yapılır, kuralları nelerdir, malzemeleri nelerdir?Yarış genellikle farklı mesafelerden oluşan altı koşudan oluşur. Yazları tüm karşılaşmalar engelsizken, kış aylarında b
Bisiklet Yarışları nasıl yapılır, kuralları nelerdir, malzemeleri nelerdir? Bisiklet Yarışları Hakkında Her Şey
4/
5
Oleh
Ramazan AL
